Verhalen vol historie om te delen

Geschiedenis van het Clemenspark

Een geschiedenis die teruggaat tot ver in de middeleeuwen.

1234 – Eerste vermelding Clemenskerkje

1879 – Vestiging klooster door Liefdezusters van het kostbaar bloed

1892 – Benedictijnen nemen het Clemensdomein over

1900 – Uitbreiding met twee vleugels

1922 – Klooster aangekocht door Karmelieten

1968 – Kloostercomplex omgebouwd tot bejaardenhuis “Huize Tieder”

1975 – De grote Paterskerk afgebroken

1992 – Kloostercomplex wordt ingericht als asielzoekerscentrum

2009 – Na twee branden en instortingen wordt het klooster gesloopt

2014 – Renovatie Clemenskerkje

2022 – Creatie en inrichting Clemenspark

Het Clemensdomein en Clemenspark zoals we dat vandaag kennen, is gestart met het Clemenskerkje. In de 13e eeuw werd er melding gedaan van het bestaan van het Clemenskerkje op deze plek, de oudste muur (de zuidmuur) stamt echter al uit de 10e eeuw. Het eerste klooster werd gevestigd in 1879, door de Liefdezusters van het Kostbaar Bloed. In 1892 namen de Benedictijnen het complex over. Het uiteindelijke klooster werd rond 1900 gebouwd (onder meer de Lambrechtvleugel) in neogotische stijl.

In 1913/1914 werd de Rincklakevleugel toegevoegd, naar een ontwerp van de architect Ludgerus Rincklake. Het klooster heeft in de loop der jaren vele bewoners gekend. In 1922 werd het complex aangekocht door de Karmelieten die er een groot-seminarie en apostolische school in vestigden. In de jaren twintig werd de Rincklakevleugel verhuurd aan de staatsmijnen, die er ongehuwde mijnwerkers in huisvestten.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleven er achtereenvolgens Duitse en Geallieerde militairen. Ook zijn er tijdelijk krijgsgevangenen opgesloten. In 1968 werd het kloostercomplex omgebouwd tot bejaardentehuis “Huize Tieder” en in 1975 werd de neogotische Paterskerk afgebroken wegens mijnschade. De naam “Huize Tieder” werd tot de sloop aan het klooster verbonden. Het klooster bleef een bejaardentehuis tot 1992. Toen werd het complex ingericht als asielzoekerscentrum. Op 15 december 2000 verlieten de laatste asielzoekers het klooster. Sinds die tijd stond het complex leeg.

Op 22 maart 2008 werd het klooster vermoedelijk in brand gestoken. Op 1 februari 2009 stond het klooster weer in brand, waarbij een gedeelte van de bovenste verdieping ingestort is. Per juni 2009 is het klooster gesloopt om plaats te maken voor een zorghotel. Het oude parochiekerkje, de H. Clemenskerk, en de kleine monumenten blijven behouden en werden gerestaureerd.

Recente ontwikkelingen

2021 – Gemeentelijk akkoord op herinrichting

2021 – Opgenomen in het programma LEADER Zuid-Limburg

2021-2022 – Aanplant van bomen

2022 – Realisatie kunsthekwerk i.s.m. IBA Parkstad

2022 – Clemenspark onderdeel van de Beekdaelen fietsroute

2024 – Feestelijke opening

Bekijk hoe jij kan bijdragen

In 2021 heeft de gemeente Brunssum een akkoord gegeven op de herontwikkeling van het park. Samen met Baljon Landscape Architects is er een ontwerp gemaakt. Centraal in het ontwerp staat de openbare toegankelijkheid van het Clemenspark en het met landschappelijke middelen vertellen van de geschiedenis.

Bij de werkzaamheden in januari 2022 is daarnaast een waterput ontdekt uit het begin van de 19e eeuw. Deze waterput vormt nu één van de eyecatchers in het gebied.

Basis van de herontwikkeling van het Clemensdomein- en Clemenspark is de inzet van de vele vrijwilligers. Samen met o.a. buurtschap Onderste Merkelbeek in Brunssum en de heemkundeverenigingen van Brunssum en Beekdaelen wordt er gewerkt aan de moestuin, aanplant van fruitbomen en verder onderhoud.

Naast de gemeente Brunssum als financier, is de gemeente Beekdaelen betrokken in de plantontwikkeling en is het Clemenspark opgenomen in het programma LEADER Zuid-Limburg als één van de 27 projecten om de leefbaarheid en economie op het platteland te ontwikkelen en versterken.

Samen met IBA Parkstad is het kunsthekwerk gerealiseerd als verbeelding van het kloostercomplex; een compilatie van beelden en tekeningen van de verdwenen kloosteraanleg samengevoegd tot een nieuw panorama.